Ustawa o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów obowiązuje od 2017 roku i przewiduje dotkliwe kary za stwierdzone naruszenia, zarówno w stosunku do przewoźnika jak i do kierowcy. Niemniej, możliwe jest uchylenie się od odpowiedzialności za naruszenie przepisów ustawy.
Należy zacząć od tego, że ww. ustawa została wprowadzona do systemu prawnego, aby przede wszystkim przeciwdziałać wyłudzeniom podatku VAT, poprzez monitorowanie towarów „wrażliwych” (alkohol, wyroby tytoniowe, paliwa). W uzasadnieniu projektu ustawy wskazano, że ustawa ta ma za zadanie chronić legalny handel towarami uznanymi za „wrażliwe” oraz ograniczyć poziom uszczupleń w istotnych dla państwowego budżetu podatkach (akcyza i VAT) – czyli przepisy skierowane są przeciwko różnego rodzaju grupom przestępczym, specjalizującym się w przestępczości gospodarczej. Celem ustawodawcy nie było doprowadzenie do sytuacji, aby karać legalnie działające firmy, nieproporcjonalnie wysokimi karami, za przypadkowe naruszenia.
Jeżeli zdarzyła się sytuacja, że podczas kontroli SENT, wystąpiły naruszenia po stronie przewoźnika (np. geolokalizator nie został włączony, wprowadzono błędny numer lokalizatora czy też zawiodła elektronika), to istnieje możliwość aby Urząd Celno – Skarbowy odstąpił od nakładania kary pieniężnej jeżeli uzasadnione to jest ważnym interesem strony lub interesem publicznym. Co istotne, wskazane przesłanki są uznaniowe i często od aktywnego udziału przewoźnika, w postępowaniu przed Urzędem Celno – Skarbowym, zależy sukces w sprawie.
Przesłanka dotycząca ważnego interesu strony, dotyczy sytuacji majątkowej strony postępowania, t.j. organ w trakcie postępowania bada (na wniosek strony) czy jej sytuacja majątkowa jest na tyle dobra, że będzie w stanie uiścić nałożoną karę. W tym przypadku, niezbędne będzie przedłożenie dokumentów wskazujących sytuację finansową strony postępowania (przewoźnika).
Druga przesłanka, t.j. interes publiczny – zapewnia stronie o wiele szersze pole do argumentacji, mającej na celu przekonanie organu administracji publicznej o tym, że w sprawie zasadne jest odstąpienie od nałożenia kary pieniężnej. Jak zostało wskazane wcześniej, ustawa weszła w życie dlatego, aby uszczelnić system podatkowy i przeciwdziałać przestępczości gospodarczej. Z powyższego wynika, że uchybienia będące wynikiem incydentalnej pomyłki, nie powinny stanowić podstawy do ukarania przewoźnika karą pieniężną. Podkreślić jednak należy, że zarówno organy administracji publicznej jak i sądy administracyjne podchodzą do kwestii odstąpienia od ukarania w sposób restrykcyjny, wskazując że takie przypadki powinny mieć charakter wyjątkowy. Stąd, bardzo istotne jest aby w trakcie postępowania administracyjnego (czy też na dalszym etapie sądowoadministracyjnego), podejmować odpowiednie czynności procesowe. Przy ocenie, czy za odstąpieniem od nałożenia kary pieniężnej przemawia interes publiczny, należy również uwzględnić, czy strona prowadziła działalność zgodną z prawem i czy w związku z tym naruszeniem doszło do uchybienia w zapłacie należnych podatków (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, sygn. akt II GSK 220/20). Warto także wspomnieć o zasadzie proporcjonalności, t.j. organy administracji publicznej powinny ważyć czy nałożenie kary pieniężnej, będzie proporcjonalne do stwierdzonego naruszenia.
Podsumowując, wskazać należy, że pomimo restrykcyjnego charakteru ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów, ustawodawca przewidział możliwość, aby przewoźnik miał możliwość uchylenia się od nałożenia kary pieniężnej. Niewątpliwie kluczem do pozytywnego zakończenia w sprawie jest aktywny udział w postępowaniu i przyjęcie odpowiedniej strategii działania. Kancelaria Adwokacka Miłosza Matysiaka posiada doświadczenie w prowadzeniu tego typu spraw, każdy przypadek analizowany jest odrębnie, przez co mają Państwo pewność, że zaproponowane zostanie Państwu najlepsze rozwiązanie. W przypadku chęci skorzystania z pomocy prawnej w tego typu sprawie, zapraszam do kontaktu.
